Woensdag 15 november 2017 werd op verzoek van Gemeentebelangen een extra commissie én raadsvergadering gehouden over het rapport Berenschot. PvdA-GroenLinks wil nadrukkelijk stoppen met de wederzijdse verwijten en samen een nieuwe start maken vanaf 1 januari 2018. Met heldere afspraken en met de ervaringen van eerdere onderzoeken, maar zonder steeds oude koeien uit de sloot te halen.
Motie voor een onderzoek
De gemeenteraad heeft eerder op initiatief van GB en het CDA zelf gevraagd om een onderzoek naar De Speeldoos. PvdA-GroenLinks was een voorstander van dit onderzoek en heeft deze oproep direct ondersteund. Vooral ook omdat daarbij niet alleen naar de besteding van subsidie door De Speeldoos gekeken moest worden, maar ook naar de rol van de gemeente zelf als opdrachtgever. Onderzoeksbureau Berenschot heeft dit onderzoek uitgevoerd.
Rapport Berenschot
Uit het onderzoek van Berenschot blijkt dat de gemeente haar rol als opdrachtgever slecht heeft uitgevoerd en dat heldere kaders ontbreken. De Speeldoos heeft binnen de geboden ruimte invulling gegeven aan de opdracht van de gemeente. Het rapport staat echter ook vol met vermoedens en veronderstellingen. Zo is de financiering van De Speeldoos en dan met name voor de niet gesubsidieerde activiteiten, voor Berenschot onduidelijk. Wel heeft De Speeldoos over voorgaande jaren een goedkeurende verklaring van de gemeente gehad over de besteding van de subsidie. Ook concludeert Berenschot dat De Speeldoos financieel gezond is.
En nu verder
Hoewel bij het rapport Berenschot de nodige kanttekeningen geplaatst kunnen worden – zeker met de extra documenten die De Speeldoos nog naar de raad heeft gestuurd en waarover om onduidelijke redenen weinig tot niks is opgenomen in het rapport – is de rode draad helder. De gemeente was een slechte opdrachtgever en De Speeldoos heeft zelf invulling gegeven aan de geboden ruimte. PvdA-GroenLinks heeft geen behoefte aan een oordeel over wie fout is in deze. Wel zal er een nieuw helder kader moeten komen en afspraken over verantwoording en controle. Het maken van verwijten zal direct moeten stoppen.
Reacties na het rapport
Dat laatste blijkt echter het lastigste. Direct na het verschijnen van het rapport ontstond alweer een wellus-nietus spelletje in de media. Bij de begrotingsbehandeling een week eerder vond VVD-fractievoorzitter Mark du Maine het nodig om te spreken over een ‘probleemkind’ en de ‘Zonnekoning’. Nu betoogde hij dat het niet ging om gelijkwaardige partijen. Wat een heel andere lading heeft dan geen gelijke partijen (maar wel gelijkwaardig). En wethouder Potters (D66) vond het nodig om in een brief aan het cultuurnetwerk, bedoeld om deze partijen gerust te stellen, onnodig te benadrukken wat De Speeldoos allemaal niet zou hebben gedaan. PvdA-GroenLinks neemt nadrukkelijk afstand van al deze uitingen.
Kaders voor de toekomst
De fractie was ook ontevreden over het voorstel van het college. Hierin werd uitgebreid gesteld dat de gemeente haar rol al beter was gaan uitvoeren en dat het voltallig college snel met het bestuur van De Speeldoos wilde gaan praten. Voor PvdA-GroenLinks las dit vooral als het straatje van de gemeente zelf schoonvegen. Misschien mede in het licht van de eerdere uitlatingen in de krant en de brief aan het cultuurnetwerk. Wat volgens onze fractie ontbrak, waren de heldere kaders voor de toekomst. Terwijl wethouder Potters in juni nog het onderzoek had afgeraden en had gesteld dat de raad juist kaders moest vaststellen. In de commissie bleek er echter weinig behoefte aan het voorstel van onze fractie om als raad alsnog kaders op te stellen in een motie en mee te geven voor het gesprek.
Streep eronder per 1-1-2018
PvdA-GroenLinks vindt het ontbreken van kaders een gemiste kans. Vooral omdat we snelheid in het proces willen en het niet (weer) over de verkiezingen van maart 2018 heen willen tillen. Wat de fractie echter geheel niet kon steunen, was de suggestie om de nog vast te stellen subsidies voor 2015, 2016 en 2017 nu strenger te gaan controleren. PvdA-GroenLinks vindt dat de spelregels niet met terugwerkende kracht aangepast kunnen worden. Nieuwe regels voor verantwoording gaan pas gelden vanaf 1 januari 2018. Nadat de wethouder had toegezegd dat er wel gecontroleerd zal worden, maar niet volgens nieuwe regels, kon uiteindelijk de fractie wel instemmen met het raadsvoorstel. We verwachten daarbij dat het college nog voor de kerst de resultaten van het gesprek kan terugkoppelen aan de raad.
Toine van de Ven