Op 4 november stond de begroting op de agenda van de raad. Het moment om terug te kijken, vooruit te blikken en extra wensen bij het college neer te leggen. De conclusie van PvdA-GroenLinks is dat er in één jaar al heel veel in gang is gezet, dat we trots kunnen zijn op de plannen die er liggen maar dat het van PvdA-GroenLinks nóg socialer en groener kan. Deze laatste ambities zit dan ook in het DNA van onze partij.
Zoals gezegd is de begroting het moment voor reflectie en bij deze begroting kijken we terug op het eerste jaar van de nieuwe coalitie. En we kijken vooruit, dit is de eerste keer dat de plannen vanuit ons verkiezingsprogramma in het ambitieuze coalitieakkoord terecht zijn gekomen om vervolgens vertaald te worden naar een uitvoeringsprogramma en nu in de eerste beleidsrijke begroting staan. We kunnen erg tevreden zijn, de cijfers zijn goed, onze plannen passen erin en de begroting is sluitend.
Helvoirt
Het is ook het eerste jaar dat Helvoirt, Cromvoirt en Vught samen één gemeente vormen. Voor sommige politieke partijen reden om de begrotingsbehandeling aan te grijpen om een wensenlijstje voor Helvoirt neer te leggen om zo de ‘bruidsschat’ van Helvoirt aan Vught in te lossen. PvdA-GroenLinks hoort echter juist veel positieve geluiden uit het Helvoirtse. Inwoners zijn blij met het hoge voorzieningenniveau waar ze nu gebruik van kunnen maken zoals het afvalbeleid, de bibliotheek en cultuureducatie.
Terugblik
Het eerste jaar van deze coalitie stond vooral in het teken van discussienota’s en visies. Dit is onderdeel van de nieuwe manier van werken om participatie zo breed mogelijk in te zetten. Het college komt niet met een kant en klaar plan waarvan inwoners en de raad nog iets mogen vinden maar we worden aan de voorkant meegenomen. De visies worden eerst als discussiedocument besproken zodat alle input meegenomen kan worden naar de ‘echte’ visie en die wordt uiteindelijk ook weer besproken en vastgesteld door de gemeenteraad. Daarna kan het college aan de slag om deze visies om te zetten in concrete uitvoeringsplannen. In elke fase is er ruimte voor input van inwoners en de raad. Een nieuwe manier van werken die raadleden meer tijd kost maar past bij de hoge ambitie op participatie die we samen hebben.
Visies en plannen
We maken die visies omdat we als gemeente voor heel veel uitdagingen staan. Hoe houden we de woningen in onze gemeente betaalbaar, hoe zorgen we voor een groene gemeente met veel natuur en schone lucht. Gaat het ons lukken om goede zorg te kunnen blijven geven aan onze jongeren, ouderen en iedereen daar tussen. En kunnen we het hoofd bieden aan armoede.
Dit jaar hebben we bijvoorbeeld de woonvisie aangenomen met een ambitie om 2000 woningen waarvan 65% betaalbare woningen te realiseren voor 2030. Het nieuwe participatiebeleid hebben we in gang gezet en wordt al toegepast bijvoorbeeld bij het verkeers- en vervoersplan. En we hebben ons bod voor de regionale energiestrategie bepaald op ongeveer 5 windmolen of een kleine 100 voetbalvelden zonnepanelen of een combinatie daarvan. Het plan rond Den Hoek is afgerond door het college, snel, kordaat en met heel veel betaalbare woningen. Er is dus zeker niet stilgezeten.
Vooruitblik
En ook in 2022 schrijven we visies, bijvoorbeeld over armoedebeleid. Maar PvdA-GroenLinks hoopt dat 2022 ook het jaar wordt waarin we de visies om gaan zetten in acties. Dat de woonvisie wordt uitgevoerd in concrete plannen, we de personeelstekorten in de jeugdzorg proactief aanpakken en we de energietransitie, specifiek het gedeelte waar wij als raad al mee in hebben gestemd namelijk de RES (Regionale Energie Strategie) , met beide handen aanpakken. In die RES hebben wij als raad en als college een belofte gedaan aan onze inwoners. Namelijk dat iedereen in de gemeente ongeacht of ze veel te besteden hebben of weinig mee kunnen doen in de energietransitie.
Betaalbare energietransitie
PvdA-GroenLinks had in deze begroting gehoopt dat er voor het faciliteren van de energietransitie, het toegankelijke maken voor iedereen in de gemeenten en dus ook mensen met en kleinere portemonnee, een plan lag om die visie en die belofte in acties om te zetten. Helaas was dat nog niet het geval. De wethouder gaf aan dit in de warmte transitie visie mee te nemen. Maar PvdA-GroenLinks ziet een hogere prioriteit hierin en had gehoopt dat het college al een plan had hiervoor, voor de begrotingsbehandeling, zeker met de ontwikkeling in energieprijzen die we op dit moment zien. Daarom hebben we bij de begrotingsbehandeling hier een motie over ingediend.
Energiearmoede
Hogere energieprijzen betekend meer vaste lasten en minder koopkracht. In Nederland zijn er 550 duizend mensen die kwetsbaar zijn voor zo’n schok in koopkracht en hebben daardoor minder ruimte in hun portemonnee die soms toch al niet zo ruim was. Deze val in koopkracht is moeilijk op te lossen, er zijn geen regelingen die gericht zijn op koopkracht, geen uitkeringen of subsidies bijvoorbeeld. Dit betekent dat mensen letterlijk moeten kiezen tussen de verwarming aanzetten en iets anders en dat noemen we energiearmoede.
Op de korte termijn is er nu gelukkig een bijdrage vanuit het rijk om de verhoging van de energieprijzen te verlichten. Maar op de langer termijn zou het deze mensen helpen als ze minder afhankelijk zijn van energiemaatschappijen door minder energie te verbruiken. Het isoleren van huizen kan hierbij helpen.
Motie
In de motie die we bij de begrotingsbehandeling hebben ingediend vragen we het college daarom actief een beleid te maken dat huishoudens met een kleinere portemonnee stimuleert en faciliteert om hun woning te isoleren en als het nodig is, ter voorbereiding van de kadernota behandeling, hiervoor een financieringsvoorstel aan de raad te sturen. Helaas was er voor de motie niet voldoende steun. PvdA-GroenLinks, SP en D66 stemde voor en Gemeentebelangen, VVD, CDA en PLV stemde tegen. Erg teleurstellend. Maar we hebben de wethouder gehoord, hij gaat het meenemen in de warmte transitie visie en wij zullen dan zeker niet achterover leunen en het onderwerp ter tafel blijven brengen.
Conclusie
Onze hoop om ook inwoners met een kleine beurs mee te laten doen met de energietransitie ligt nu bij de behandeling van de warmte transitie visie. Dit is een voorbeeld waarop PvdA-GroenLinks vind dat het nog socialer en groener kan in de gemeente Vught en waarvoor we ons hard maken. Maar we zijn erg tevreden. Met het coalitieakkoord kunnen we enorm veel bereiken voor onze gemeente. De visiedocumenten van dit jaar geven ons hoop dat we die mooie dingen gaan bereiken. In 2021 heeft het college al laten zien dat ze visies in acties kunnen omzetten. 2022 is het moment waarop het college wat ons betreft kan laten zien wat ze in haar mars heeft. Wij hebben er vertrouwen in.
Karin Sprik
Nino de Lange
