Afgelopen donderdag werd tijdens de commissie Bestuur & Samenleving een notitie over mantelzorgondersteuning behandeld. Met het groeiende beroep dat op mantelzorgers wordt gedaan, wil de gemeente hen ondersteunen hoe balans te houden tussen draagkracht en draaglast. PvdA-GroenLinks onderschrijft dit, maar vraagt daarnaast ook aandacht voor ‘ontspoorde zorg’ door mantelzorgers. Want het aantal meldingen van ouderenmishandeling neemt toe: een stijging van 39% in 2014 t.o.v. 2013. Wat doet de gemeente Vught hieraan?
Hoe bereik je de mantelzorger?
In de notitie wordt gesproken over de zogeheten 4 V’s (Vinden, Versterken, Verlichten, Verbinden). PvdA-GroenLinks vindt dat het grotere beroep dat wordt gedaan op mantelzorgers en vrijwilligers niet mag leiden tot overbelasting. Een goede samenwerking tussen mantelzorger en professional kán hierbij helpen. Maar dan moet de mantelzorger wel in beeld zijn!
Slechts 13% van de mantelzorgers in Vught staat geregistreerd. Om hen te kunnen Versterken en Verlichten is Vinden wel een voorwaarde. Het lastige hierbij is dat mantelzorgers zich niet zo snel zo noemen (“Ach, ik zorg toch gewoon voor mijn moeder?”) en het niet nodig vinden zich als zodanig te laten registreren. Hier ligt dus nog een uitdaging voor bijvoorbeeld Mantelzorgplaza.
Forse stijging aantal meldingen ouderenmishandeling
Wij vinden het van groot belang dat de gemeente preventief te werk gaat tegen die overbelasting. Want, zo blijkt uit maandag jl. bekend gemaakte cijfers: in 2014 is 2.360 keer melding gedaan van ouderenmishandeling, een stijging van bijna 40% (2013) en zelfs een verdubbeling t.o.v. 2012. Bij 293 meldingen was er sprake van ontspoorde mantelzorg. Schrijnend, want het gaat in feite om twee slachtoffers. Niet alleen de mantelzorger moet worden geholpen, maar ook de degene die deze zorg ontvangt. Het is echter een beladen onderwerp dat bovendien ook nog eens heel moeilijk te achterhalen is. Loyaliteit naar en afhankelijkheid van de mantelzorger, maar ook schaamte spelen hierbij een grote rol. Belangrijk is dus dat de professionals, maar ook huisartsen of medewerkers van Wegwijs+ in Vught signalen hiertoe kunnen herkennen. De wijksteunpunten zouden hier een laagdrempelige rol in kunnen spelen. Wij hopen dan ook dat deze er echt snel komen.
Arme of allochtone mantelzorger
Ook is uit cijfers van het NIBUD gebleken dat de armoede onder mantelzorgers toeneemt. Sommigen moeten deels minder gaan werken, maar maken wel extra kosten (bijv. telefoon- en reiskosten). In Vught kunnen mantelzorgers (net zoals iedereen in armoede) aanspraak maken op de regeling Meedoen en bijzondere bijstand, maar er is niet inzichtelijk of en hoeveel mantelzorgers dit doen. En hoe gaan we om met de ex-mantelzorger? Laten we ook oog hebben voor de mantelzorger wier zorgvrager in een instelling wordt opgenomen of is overleden. Het sociale en/of financiële gat waarin zij vallen kan diep zijn. En tot slot de allochtone mantelzorger: deze groep wordt vaak al op jonge leeftijd mantelzorger en zorgt relatief lang voor hun (meestal) familielid. Belangrijk om ook deze groep te vinden om te kunnen ondersteunen.
Focus op preventie
Kortom, focus op preventie! Met daarbij primair aandacht voor het bereiken van alle doelgroepen mantelzorgers. Daarna kun je ze voorlichten over welke ondersteuning zij kunnen krijgen en op welke regelingen zij een beroep kunnen doen. Waarbij PvdA-GroenLinks aandacht vraagt en blijft vragen voor het voorkomen van ontspoorde mantelzorg.
Floor Bink
