In de commissievergadering van 29 augustus kwam het ‘Programma grootschalige opwek Vught’ aan de orde. Dat leverde een goed gevulde publieke tribune op. Ruim 30 personen kwamen naar het gemeentehuis om te horen wat er te melden viel. Vanzelfsprekend is dat nogal divers maar ik beperk me hier maar tot de inbreng die wij deden.
Wat is er aan de orde?
In het kader van de vastgestelde Regionale Energie Strategie (verder RES) is de afspraak gemaakt om grote hoeveelheden energie met behulp van zonnepanelen of windturbines op te wekken. Ook Vught heeft hiermee ingestemd. Dat is niet zo maar gedaan. De verplichting hiertoe komt voort uit regelgeving van het Rijk en dus zijn we gehouden aan die inspanning.
Wat betekent dit?
Om het maar beeldend te maken: in 2050 moet – als de plannen blijven zoals ze nu zijn – er een kleine 60 hectare aan zonnevelden of 5 grote windturbines of een combinatie van die twee gerealiseerd worden. Wat de keuze ook zal zijn: het is geen ‘klein bier’!
Er is eerst een onderzoek gedaan naar de mogelijkheden. Is er in Vught wel plek voor dergelijke grootschalige zaken? Dat onderzoek – het heet een Plan MER – leverde op dat er een aantal plekken in Vught zijn waar dat in principe mogelijk is. Nader bezien blijkt dat er één gebied is waar de mogelijkheid voor windturbines het meest reëel is en 3 gebieden waar opwekking met zonnepanelen mogelijk is. In het voorstel wordt aangegeven dat al het nader onderzoek dat nodig is om tot een mogelijk besluit te komen, moet worden gedaan. Of en waar er installaties komen is nog te besluiten door de raad.
Dilemma
De keuze om te komen tot een verantwoord besluit is een groot dilemma. Aan de ene kant is het noodzakelijk dat er acties ondernomen worden om de klimaatverandering het hoofd te bieden. Aan de andere kant is het een aantasting van landschap en ecologie als er dit soort installaties geplaatst gaan worden. Maar, zoals hiervoor al gezegd, de afspraak om voldoende energie op te wekken is in de RES wel gemaakt.
Zijn we dan blij met de gekozen weg? Het antwoord nu is ‘nee’. Doordat er per gemeente oplossingen gezocht moeten worden is de kans op het vinden van de beste oplossingen niet groot.
Dat is de reden dat wij hebben aangekondigd met een motie te komen die de provincie oproept om – kan het zijn over de grenzen van de RES-regio’s heen – meer regie te nemen zodat keuzes die gemaakt worden acceptabel en uitlegbaar zijn.
Club van Rome
Tenslotte nog dit. In 1969 werd ‘de club van Rome’ opgericht die met hun rapport aangaven dat er grenzen zijn aan groei, ook die van het energiegebruik. Uiteindelijk leverde dat in 2015 (!) onder meer het Verdrag van Parijs op. Daarin staat het klimaat centraal. Heel veel mensen waren blij met dat Verdrag: er gebeurt eindelijk iets. Nu komt dat verdrag met decentrale grootschalige opwek in de achtertuin en dadelijk zelfs achter de voordeur. Dat laatste zal gebeuren met maatregelen om Vught ‘aardgasvrij’ te maken.
Sinds 1969 zijn er 55 jaar voorbij….. het is hoe dan ook de hoogste tijd voor actie.
Ton van der Vossen
