Donderdag 12 februari boog de commissie zich over de bestuursovereenkomst Programma Hoogfrequent Spoor (PHS). Diverse inwoners uitten hierbij hun twijfels en onzekerheden. Terecht! Want tot ongenoegen van diverse andere fracties is PvdA-GroenLinks zeer kritisch over dit resultaat. “Dit voelt als een blanco cheque”, stelde fractievoorzitter Toine van de Ven.
Take it or leave it
Op 5 maart besluit de gemeenteraad over de bestuursovereenkomst tussen rijk, provincie en gemeente. Als laatste, want de minister en de provinciale staten hebben er al mee ingestemd. Iets aanpassen kan niet meer. Uitstellen is een risico. Dit is het en daar moeten we het mee doen…
Waar tekenen we dan voor?
In de overeenkomst worden geen definitieve tekeningen vastgesteld. Enkel het beginpunt van een verdiepte ligging (na de spoorwegovergang Loonsebaan) en het eindpunt (nieuw viaduct bij Wolfskamerweg) worden vastgelegd. En natuurlijk de financiële bijdragen, waaronder de € 16,7 miljoen (+ risico’s + inflatie + projectkosten + kosten eigen wegennet) die Vught moet betalen. Wat de inwoners ervoor terugkrijgen weten we helemaal niet. Wat het echte maatschappelijk effect uiteindelijk is, moet ook nog blijken. We tekenen dus een blanco cheque!
Garanties gevraagd!
De fractie van PvdA-GroenLinks vraagt daarom – evenals vele inwoners – om garanties. Duidelijkheid over wat er is opgenomen voor compensatie van planschade en voor het opkopen van woningen. Maar ook wie daar niet op kan rekenen. Dat is niet leuk om te horen, maar geeft wel duidelijk. Daarnaast wil de fractie dat de totale € 502 miljoen voor het project wordt verdeeld over het gehele traject. In Vught-Noord en -Zuid mag men er niet bekaaid afkomen, omdat de verdiepte ligging in het centrum duurder uitvalt. Deel vooraf de verdeling van het budget over het gehele traject en garandeer verbeteringen. Beter dan slechts het wettelijk minimum.
Nu eisen stellen aan verder proces
De voorwaarden van de overeenkomst liggen vast, maar het proces start na het tekenen pas echt. Dit is daarom hét moment om eisen te stellen over het proces. PvdA-GroenLinks deed daartoe 3 concrete suggesties:
- Neem een grotere regierol als gemeente en maak hierover afspraken met de provincie. Vught is relatief (per inwoner) de grootste betaler aan dit project en merkt de gevolgen direct. Alle reden om ook de zeggenschap én beschikking over alle informatie vooraf te regelen. Nu wachten we continu op tekeningen van ProRail, we moeten echt opdrachtgever (kunnen) zijn!
- Zorg voor een frictiebudget voor ‘klein leed’ tijdens de bouw waar Vught zelf over gaat. Stel dat tijdens de bouw een omwonende zijn been heeft gebroken en niet meer bij zijn huis kan. Dan moet direct een oplossing voor handen zijn, zonder angst voor precedentwerking of de vraag of het wel past binnen het budget.
- Streef een economische spin-off voor regionale bedrijven na. Neem bijvoorbeeld social return mee in de aanbesteding. Zorg dat (een deel van) de investering ook in de regio voor werk en economisch voordeel zorgt.
Het eindresultaat moet nog blijken
De Vughtse bijdrage is zeer fors. PvdA-GroenLinks is van mening dat de eigen beleidsruimte van Vught hiermee zeer minimaal wordt vanwege gebrek aan financiële middelen. Juist daarom voelt het tekenen van een blanco cheque niet goed. Het is te vroeg in het proces om nu – zonder concrete plannen of tekeningen – definitief akkoord te geven. De gemeente(raad) en inwoners moeten de komende jaren nadrukkelijk betrokken blijven bij de uitwerking. Daarbij zal op een later moment naar mening van PvdA-GroenLinks ook gewogen moeten kunnen worden of de maatschappelijke effecten echt voldoen en daarmee de bijdrage van Vught zelf waard zijn.
Wat stemt PvdA-GroenLinks?
Tijdens de commissie weigerde de fractie zich uit te spreken voor de overeenkomst. Door D66 en Gemeentebelangen werd dat direct als een stem tegen beschouwd. Een flauwe en versimpelde karikatuur van de werkelijkheid. Want ook PvdA-GroenLinks ziet geen goed alternatief. Maar de fractie doet haar werk en wil meer garanties en zekerheden. Zoals in de oproep van Samen voor Vught staat, wil de fractie harde eisen stellen in een gezamenlijke motie van de raad. Als daar duidelijkheid over is, zal de fractie op 5 maart haar oordeel vellen.
Toine van de Ven
