Er is nogal wat te doen geweest over de toeslagenaffaire. “Ongekend onrecht” als naam voor een rapport van een Tweede Kamercommissie geeft al aan tot welk niveau er het nodige is misgegaan. Veel van de ellende die hieruit is voortgekomen is terug te voeren op het geautomatiseerd toepassen van algoritmes.
Menselijke maat
Een algoritme is een set regels dat aangeeft hoe een besluit tot stand moet komen. Dat is noodzakelijkerwijs een model. Het probleem met modellen is natuurlijk dat dit voor vele gevallen wellicht klopt maar dat er steeds uitzonderingen zijn. Dat laatste geldt vooral als het gaat om individuele omstandigheden. Het is dan goed als er naar de “menselijke maat” gekeken wordt en niet alleen rigide regeltjes worden toegepast. Dit laatste is in de genoemde affaire vaak gebeurd.
In de landelijke pers verscheen vorige week een artikel dat er tenminste 25 gemeenten zijn die ook met algoritmes geautomatiseerd op zoek zijn naar fraude in het sociale domein. Als dat op dezelfde wijze gaat als dat bij de belastingdienst is gedaan dan staat het volgend onrecht ons weer te wachten.
Controleert Vught ook op deze wijze?
In de rondvraag van de commissievergadering van 2 februari stelde ik daarom de vraag of de gemeente Vught ook op deze wijze controleert dan wel het plan heeft dat te doen. Onze wethouder Toine van de Ven had dat antwoord vanzelfsprekend niet direct paraat maar komt daar snel op terug. Het gaat PvdA-GroenLinks er vooral om dat in het sociale domein de menselijke maat gehandhaafd blijft en er niet -al dan niet sluipend- systemen ontstaan waardoor mensen die het nodig hebben tussen wal en schip terecht komen.
Ton van der Vossen
