De bijdrage van Suzanne van Wiggen over burgerparticipatie, een initiatiefvoorstel van VVD en Gemeentebelangen, tijdens de Commissie van 13 september 2007.
Het voorstel dat voorligt, is van een bijzondere aard. Als wij vanuit Vught Samen Anders al zouden geloven in Kroonjuwelen uit ons bestuursakkoord, dan waren we er nu een kwijt.
Het initiatiefvoorstel van VVD en GB kan alleen maar waardering oproepen bij Vught Samen Anders omdat het eigenlijk niet beter kan.
“Burgerparticipatie is een manier van werken waarbij de overheid langs informele weg rechtstreeks in contact treedt met individuele burgers om op die manier kennis te nemen van inzichten en ervaringen, wensen en belangen van de burger. Door het betrekken van burgers in het beleidsproces wordt zorg gedragen voor een transparanter en democratischer proces en wordt een adequater meer op de behoefte van de burger toegesneden beleid nagestreefd. Het draagvlak voor het beleid wordt daarmee vergroot.â€
Mooie alinea nietwaar? Maar ik heb hem dan ook niet zelf verzonnen. Ik citeer uit een Verslag van een onderzoek naar burgerparticipatie in Nederland dat op de website van Binnenlandse zaken te vinden is. Dat onderzoek heet overigens Burgerparticipatie: inspiratiebron voor de Europese Unie. Onder het motto “Beter Goed Gejat†dacht ik dat ik hem wel mocht gebruiken.
Neemt niet weg dat Vught Samen Anders zich wel heel erg thuis voelt bij de definitie.
Goede burgerparticipatie overbrugt de kloof tussen burger en overheid en kan – en dat is heel praktisch – zorgen voor draagvlak. Dat komt de kwaliteit en de snelheid van de besluitvorming meestal ten goede.
De startnotitie noemt een aantal voorwaarden waaraan participatie moet voldoen om succesvol te zijn maar Vught Samen Anders heeft daarop nog wel wat aanvullingen.
Want hoe krijg je mensen bereid tot participatie? Uit dat al eerder genoemde onderzoek van binnenlandse zaken blijkt dat de belangrijkste redenen om mee te doen voor mensen zijn
1. heeft het onderwerp betrekking op de directe leefomgeving,
2. herkennen ze het probleem herkennen en beleven ze het ook als een probleem
3. is er veel ruimte en vrijheid is voor eigen inbreng,
4. is er vertrouwen dat deelname zinvol
5. en is duidelijk is hoeveel invloed men kan uitoefenen.
Maar het moet vooral boeiend en leuk zijn om mee te doen. Dat vraagt om creativiteit en soms onorthodoxe methodes en werkwijzen.
Het onderzoek geeft ook aan dat het instrument burgerparticipatie geen wondermiddel is om de kloof tussen bestuur en burger te verkleinen. Burgerparticipatie kan een stimulerende werking hebben op de relatie tussen bestuur en burger maar komt niet van de grond als er niet ten minste een basaal vertrouwen is.
Ik ben niet de enige die gebruik maakt van bronnen want de startnotitie die door Gemeentebelangen en VVD is aangeboden vertoont opmerkelijk veel overeenkomsten met een startnotitie uit de gemeente Eemsmond, opgesteld in 2003. Dat is aan de ene kant eigenlijk wel een beetje jammer want in die periode zat in ieder geval één van de huidige indieners in de coalitie meende ik toch? Had indertijd al mooi gekund. Fijn dat deze coalitie de beide fracties op weg heeft mogen helpen.
Met deze opmerkingen wil ik niets zeggen over de kwaliteit van het voorliggende voorstel maar de oorspronkelijke notitie geeft ook aan dat er dat burgerparticipatie een complex instrument is dat naast voordelen ook valkuilen kent. En om u die niet te onthouden heb ik die pagina voor u gekopieerd zodat u daar kennis van kunt nemen.
In Eemsmond kwamen een aantal situaties overeen met die van Vught. Zo was er daar ook regelmatig onduidelijkheid over de fase waarin een bepaald traject zich bevond of sprake van spraakverwarring. In Vught is ook niet altijd duidelijk waar het om gaat: inspraak of voorlichting, wat voor status heeft het gesprek enz. Burgers reageren niet altijd op oproepen om inbreng of niet op het juiste moment.
Kortom: het feit dat GB en VVD de visie van de coalitie zoals die verwoord staat in het bestuursakkoord onderschrijven, doet Vught Samen Anders erg goed.
Creëren van draagvlak, helderheid, betrokkenheid zijn woorden die bij deze visie horen.
Maar horen, gehoord worden en luisteren naar betekent niet dat iedereen altijd krijgt wat hij hebben wil. Wij zullen altijd geconfronteerd worden met mensen die niet tevreden zijn. Soms omdat men van mening is dat het proces niet deugt, soms omdat men vindt dat er niet goed geluisterd is of omdat er onvoldoende mee gedaan wordt, maar heel vaak omdat men het uiteindelijke resultaat niet kan waarderen!
Dat lossen we niet op ook al stoppen we deze verordening in een gouden lijstje. Dat is geen reden om de verordening af te wijzen maar wel goed om te realiseren.
Wat betreft de verordening zelf, over het algemeen. Ik moet zeggen dat ik hem nogal uitgebreid vind, niet qua regelgeving maar gewoon qua tekst. Soms moet je ook de toelichting echt lezen omdat het artikel niet vanzelf spreekt, dat is eigenlijk jammer want daarmee nodig je niet echt uit. Maar dat is een redactionele aangelegenheid en wellicht kan daar nog wat aan gedaan worden.
-.-.-.-.-
NB. Tijdens de commissievergadering is dat ook door andere partijen vastgesteld. Vanuit de SP is bovendien de suggestie gedaan om de huidige verordening die burgers de mogelijkheid biedt om zelf een initiatiefvoorstel te doen, hierin te verwerken. De verordening zal dus nog aangepast gaan worden maar het plan is om er per 1 januari as. mee van start te gaan.
